Veertig jaar oliebollen

In Ugchelen, een knus dorpje in Nederland, wordt al veertig jaar lang iets speciaals gebakken. We hebben het over heerlijke, met poedersuiker bestrooide oliebollen die de Vereniging Ugchelens Belang al die jaren verkoopt.In dit interview met Monique Nijhof, die twee decennia lang nauw betrokken was bij deze smakelijke traditie, duiken we in de geschiedenis en de betekenis van deze Oliebollenverkoop voor Ugchelen.

Hoe begon het allemaal?
Monique begint met te vertellen dat de oorsprong van de Oliebollenverkoop teruggaat tot de jaren voordat zij erbij betrokken raakte. Haar moeder en andere dorpsbewoners hielpen al mee aan deze traditie. In die begindagen was het gewoon een marktkraam met gasflessen, maar Monique herinnert zich nog een foto op de Facebookpagina van de Vereniging Ugchelens Belang waarop al die vroege vrijwilligers te zien zijn.Toen Monique zelf met haar gezin terugkeerde naar Ugchelen, 24 jaar geleden, raakte ze ook betrokken. Haar betrokkenheid begon toen haar schoonmoeder, die eerder de oliebollen bakte, besloot te stoppen. Monique nam het stokje over, op voorwaarde dat haar schoonmoeder de kinderen van school zou halen.

De evolutie van de Oliebollenverkoop
De Oliebollenverkoop begon met een eenvoudige marktkraam, maar naarmate de populariteit groeide, werd de huidige bakwagen geïntroduceerd. Deze bakwagen is ouder dan de oliebollenverkoop zelf, die in 1983 begon. De bakwagen is gebouwd in 1980. De overgang van gas naar elektriciteit voor het bakken van oliebollen vereiste de installatie van een aggregaat.

Maar waarom begon de Vereniging Ugchelens Belang eigenlijk met de Oliebollenverkoop?
Monique denkt dat het allemaal begon om geld in te zamelen voor de vereniging. De vereniging werd opgericht in 1912, en de Oliebollenverkoop was waarschijnlijk bedoeld om fondsen te genereren voor het 75-jarig jubileum in 1987. Veertig jaar geleden in oktober 1983 had men nog een jaar om het benodigde bedrag bijeen te krijgen.

De locatie en de betekenis
De Oliebollenverkoop heeft altijd plaatsgevonden van de laatste week van oktober tot half december. Dit tijdsbestek was eerder ingesteld omdat Ugchelen nog twee bakkerijen had  en de vereniging de oliebollenverkoop tot half december mocht organiseren voordat de bakkers het zelf overnamen. De receptuur voor de oliebollen komt van oude Huttinga, en het gebruik van de deegmachine werd geërfd toen de oude Huttinga overleed. Het recept wordt nog steeds zorgvuldig bewaard en Monique onthult dat er zelfs een geheime kruidenmix aan het deeg wordt toegevoegd.

Vrijwilligers en betrokkenheid
Een van de meest opmerkelijke aspecten van de Oliebollenverkoop in Ugchelen is de betrokkenheid van vrijwilligers. Monique benadrukt hoe enthousiast mensen reageren wanneer de oproep voor de verkoop van oliebollen wordt gedaan. Vrijwilligers komen uit alle lagen van de gemeenschap, en het is duidelijk dat de betrokkenheid van deze mensen de drijvende kracht is achter het succes van de traditie. Het bijzondere aan de vrijwilligers is hun bereidheid om een stapje extra te doen als dat nodig is. Of het nu gaat om extra koerierswerk of verkoop, de vrijwilligers staan klaar om te helpen. Er heerst een sterke onderlinge band, en problemen worden vrijwel altijd opgelost. In de bijna veertig jaar dat de Oliebollenverkoop plaatsvindt, is het slechts twee keer voorgekomen dat de verkoop moest worden gestaakt.

Uitdagingen en vernieuwing
Een van de grootste uitdagingen bij de Oliebollenverkoop is het op tijd invullen van gaten in de planning. Het kan voorkomen dat een vrijwilliger op het laatste moment uitvalt vanwege ziekte of persoonlijke omstandigheden, en het kan soms moeilijk zijn om snel een vervanger te vinden.
De bakwagen uit 1980, die al enige tijd dienst doet, ondergaat momenteel een grondige renovatie. Vorig jaar begonnen zich enkele mankementen voor te doen, en Marcel van Leur, een betrokken vrijwilliger, besteedt nu veel tijd en middelen aan het vernieuwen van de wagen. Het doel is om de bakwagen weer zo goed als nieuw te maken.

Een Ugchelse traditie
In de loop der jaren heeft de Oliebollenverkoop in Ugchelen een speciale plaats verworven in de harten van de dorpsbewoners en degenen die het dorp bezoeken. De bakwagen staat op een strategische locatie aan de Ugchelseweg en de Molencatenlaan, bij AMI Kappers, zodat iedereen die het dorp binnenkomt of verlaat, niet kan missen waar de heerlijke oliebollen te vinden zijn.

Anekdotes die smaken naar meer
Terwijl we luisteren naar Monique’s verhalen over de Oliebollenverkoop, deelt ze ook enkele leuke anekdotes.
Ze herinnert zich een keer toen Radio Apeldoorn een opmerking maakte over de oliebollen, omdat een van hun vaste gasten uit Ugchelen aan de proattafel zat. Toen deze Ugchelenaar ziek was, besloot Monique om een zak oliebollen naar de radiostudio te brengen als traktatie voor de radiomaker en zijn gasten. Dit gebaar werd zo gewaardeerd dat ze meteen aan moest schuiven aan de proattafel en deel uitmaakte van de uitzending van die dag. Het is nu een jaarlijkse traditie is geworden om twee zakken oliebollen naar Radio Apeldoorn brengen.

Grappige herinneringen
Daarnaast heeft Monique grappige herinneringen aan niet-inwoners die aan de kraam verschijnen en verbaasd zijn dat ze geen vis verkopen. Af en toe denkt een passerende vreemdeling dat de bakwagen een viskraam is, maar de vrijwilligers proberen altijd vriendelijk hun overheerlijke oliebollen als alternatief aan te bieden. Of aan de klanten die vragen om oliebollen zonder krenten en/of rozijnen. Nee we gaan geen krenten en rozijnen uit het door de koeriers gebracht beslag vissen.

De toekomst van de Oliebollenverkoop
Nu Monique de organisatie heeft overgedragen aan Krista Beekman, zal ze dit jaar als vrijwilliger meehelpen met het maken van het beslag. Haar dochter, die druk is als verpleegkundige, kan dit jaar nog niet meedoen, maar wie weet in de toekomst!

Vrijwilligers altijd welkom
Monique benadrukt dat vrijwilligers altijd welkom zijn. De Vereniging Ugchelens Belang heeft in het verleden samengewerkt met andere verenigingen die een hele dag adopteerden en alle vrijwilligers regelden. Het Sokkenbuurt Zeemanskoor is een voorbeeld van een club die nog steeds betrokken is. Deze samenwerkingen maken de organisatie soepeler en plezieriger voor alle betrokkenen.
Het interview met Monique Nijhof werpt licht op een geweldige traditie die niet alleen de smaakpapillen verwent, maar ook de gemeenschapszin versterkt. De Oliebollenverkoop in Ugchelen blijft niet alleen een smakelijke traktatie, maar ook een symbool van saamhorigheid en vrijwilligerswerk dat de geest van de feestdagen in het dorp levend houdt. Bedankt Monique.

De 1 miljoenste oliebol is al verkocht.